Malzeme,
esnek olan yapısı, darbe emiş özelliği ve mekanik
dayanıklılığı sayesinde de bir çok ürünün koruma amaçlı
amblajlanmasında kullanılır ve ambalajlanan ürünlerin
hasar görmelerini engeller. Ayrıca, hem ısı yalıtım
özelliği hem de koruma özelliği sayesinde EPS’in özel
tipleri gıda malzemelerinin de amblajalanmasında
kullanılır.
Üretiminin
enerji yoğun olmaması, üstün teknik özelliklerine rağmen
ekonomik olmasının diğer önemli sebebidir. Etkin mekanik
dayanımın yanında şişirici gazın çok kısa sürede hava
ile yer değiştirmesi, ürünün performansının kullanım
ömrü boyunca sabit kalmasını sağlar. Kalınlığı azalmaz,
ısı iletkenliği artmaz, mekanik özellikleri değişmez ve
diğer özelliklerinde de zamanla hiçbir bozulma meydana
gelmez.
EPS,
kullanım sahasına göre istenilen yoğunluklarda üretilir.
Özellikleri yoğunlukla istenilen yönde
değiştirilebildiğinden malzeme israfına ve gereksiz
maliyet artışlarına sebep olmaz. Isı yalıtım amacıyla
genellikle 15–30 kg/m3 yoğunluklarda; ambalaj
malzemesi olarak kullanım amacıyla da 20-100 kg/m3
yoğunluklarda üretilmektedir. Bitmiş ürün olarak EPS,
hafiflik, kolay işlenebilirlik ve diğer malzemeler ile
kompozit ürünlerin imalatında kullanılabilirlik gibi
özelliklere de sahiptir.
TEKNİK
ÖZELLİK |
BİRİM |
DEĞİŞİM
ARALIĞI |
Yoğunluk,
r |
kg/m3 |
³15 |
Isı
İletkenliği,
lh
(EN 13163
Denklem B.4 esas alınarak) |
W/mK |
0.040-0.037
(yoğ=15-20)
0.037-0.035
(yoğ=21-25)
0,035 (yoğ=26-29)
0.034 (yoğ=30-40)
0.033 (yoğ=41-45) |
% 10
deformasyondaki basınç gerilmesi,
s10 |
kPa |
30 -
³
500 |
Eğilme
Dayanımı,
se
|
kPa |
50 -
³
750 |
Yüzeye dik
çekme dayanımı,
sç |
kPa |
20 -
³
400 |
Su emme oranı
(h), Sh |
% |
£
1 - 5 |
Dinamik
sertlik, s’ |
MN/m3 |
£
5 - 50 |
Su buharı
difüzyon direnç faktörü,
m |
(-) |
20 - 100 |
Bütün bu
özelliklerinin yanı sıra EPS, %100 geri dönüşümlü bir
malzeme olması ve bünyesinde bulundurduğu malzemelerin
atmosfere ve ozon tabakasına zarar vermemesinden ötürü
çevre dostu bir malzemedir. EPS’nin özel tipleri ayrıca,
gıda maddelerinin amblajlarında bile kullanılabilen ve
insan sağlığına zararlı olmayan bir üründür.
EPS - XPS Karşılaştırması...
GENLEŞTİRİLMİŞ POLİSTİREN KÖPÜK ISI YALITIM
LEVHALARI (EXPANDED= EPS) |
HADDEDEN ÇEKİLMİŞ POLİSTİREN ISI YALITIM
LEVHALARI (EKSTRUDE = XPS) |
Isı iletkenliği düşüktür ve sabittir.Şişirici
gaza ve zamana bağlı olarak değişmez. |
Isı iletkenliği düşüktür,ancak şişirici gaza ve
zamana bağlı olarak değişir. |
EPS ısı yalıtım levhalarında köpük oluşturmak
için kullanılan şişirici gaz (pentan) ozon
tabakasına zarar vermez,iklim değişikliklerine
sebep olmaz. |
XPS ısı yalıtım levhalarında köpük oluşturmak
için HCFC ler kullanılmaktadır.Bu gazların
kullanımı ozon tabakası veya iklim üzerindeki
istenmeyen etkileri sebebi ile yakın gelecekte
terk edilecektir.Günümüzde Avrupa'daki
tesislerde şişirici gaz olarak CO2 kullanımına
geçilmiştir.XPS üretiminde kullanılan şişirici
gazların çevreye verdikleri zarar azaldıkça ısı
yalıtım levhalarının ısı iletkenlikleri
artmaktadır. |
EPS üretiminde şişirici gaz olarak kullanılan
pentanın hava ile yer değiştirme hızı
yüksektir.Üretimi takiben birkaç gün içerisinde
ısı iletkenliği sabit değere ulaşır ve zamanla
kötüleşmez. |
XPS üretiminde kullanılan şişirici gazın hava
ile yer değiştirmesi aylar sürer. Şişirici gazın
yerini hava aldıkça levhaların ısı iletkenliği
artar. |
EPS üretim maliyeti ve dolayısı ile fiyatı daha
düşüktür.Aynı ısı yalıtım düzeyi daha düşük
maliyetle sağlanır. |
Üretim teknolojisinden dolayı maliyeti ve
dolayısı ile fiyatı daha yüksektir.Aynı ısı
yalıtım düzeyi için daha yüksek fiyat ödenmesi
gerekir. |
EPS geniş bir yoğunluk aralığında üretilebilir.
Uygulamaya en uygun seçeneği sunar,kaynak
israfına sebep olmaz. |
XPS ancak yüksek yoğunluklarda üretilebilir.
Uygulamanın gerektirdiğinden daha yüksek
yoğunluklarda kullanmak zorunda kalınabilir.Bu
da maliyetin gerek siz yere artmasına ve kaynak
israfına sebep olur. |
EPS kapalı gözeneklidir. Su emme değeri
düşüktür.Yüksek yoğunluklarda çok düşük
değerlere çekilebilir. |
XPS kapalı gözeneklidir. Kapalı gözenek oranı
EPS den fazladır. Genel olarak su emme değeri
çok düşüktür. |
Buhar direnci geniş bir aralıkta
değiştirilebilir. Uygulamaya uygun bir ürün
seçilebilir. Dışarıdan uygulamalarda
avantajlıdır. |
Buhar direnci yüksektir. Dışarıdan uygulamalarda
gereksiz bir direnç oluşturur. İçeriden
uygulamalarda avantajlıdır. |
Eğilme dayanımı vardır. |
Eğilme dayanımı yoktur. |
Esnek hale getirilerek ses yalıtım amaçlı da
kullanılabilir. |
Esneme kabiliyeti yoktur, ses yalıtım amaçlı
kullanılmaz. |
Uzun ömürlüdür. |
Uzun ömürlüdür. |
B1 sınıfı malzemedir. |
B1 sınıfı malzemedir. |
Avantajlı olduğu uygulamalar: Dışarıdan duvar
yalıtımı. Klasik teras çatı yalıtımı-ters çatıda
kullanılmaz. Yüzer döşeme (özel üretim). |
Avantajlı olduğu uygulamalar: Özellikle soğuk
iklimlerde içeriden ısı yalıtımı. Klasik ve/veya
ters çatı uygulaması. Ağır trafik yükü olan
döşemeler. Basınçlı su etkisinde dışarıdan
bodrum duvarı yalıtımı. |
Mümkün olan uygulamalar: Kiremit vb örtülü
çatılarda kiremit üstü veya altı. Zemin yalıtımı. |
Mümkün olan uygulamalar: Kiremit vb örtülü
çatılarda kiremit üstü veya altı. Zemin yalıtımı. |
Ters çatı uygulamalarında kullanılmaması
uygundur. Basınçlı su etkisinde bodrum duvar
uygulamalarında kullanılmaması uygun olur. |
Yüzer döşeme uygulamalarında kullanılmaz.
Dışarıdan yalıtım uygulamalarında tercih
edilmemesi daha uygundur. |
TEKNİK ÖZELLİK |
İlgili Standart |
Birim |
EPS |
|
XPS |
|
Yoğunluk |
DIN53420 |
kg/m3 |
25 |
32 |
25 |
32 |
Isı iletkenlik |
DIN 4108 |
W/mk |
Lab:0,034 |
Lab:0,034 |
Lab:0,028 |
Lab:0,027 |
DIN 52612 |
Hes:0,040 |
Hes:0,040 |
Hes:0,032 |
Hes:0,032 |
TS 7316 |
Kcal/mhC |
Lab:0,029 |
Lab:0,027 |
Lab:0,024 |
Lab:0,023 |
TS 825 |
Hes:0,034 |
Hes:0,034 |
Hes:0,027 |
Hes:0,027 |
BASINÇ DAYANIMI %10 deformasyonda |
DIN 53121 |
N/mm2 - kg/cm2 |
ortalama 0,14 - 1,4 |
ortalama 0,22 - 2,2 |
0,15 - 1,5 |
0,3 - 3 |
BASINÇ DAYANIMI <%2 deformasyonda devamlı basınç
altında |
N/mm2 - kg/cm2 |
ortalama 0,028 - 0,28 |
ortalama 0,049 - 0,49 |
0,06 - 0,6 |
0,11 - 1,1 |
Su alma durumu (1yıl süre ile suya daldırılmış
örnekte) |
DIN 53428 |
hacim %si |
4 |
3,5 |
0,1 |
0,1 |
Buhar difüzyon direnç katsayısı (kalınlığa göre
değişir) |
DIN 52615 |
|
30/70 |
40/100 |
80/150 |
100/200 |
Yanıcılık |
DIN 4102 |
B1 zor alev alır. B2 normal alev alır. |
B2 ve B1 |
B2 ve B1 |
B1 |
B1 |
|
|
|
|
|
|
|
ISI İLETKENLİK |
Isı iletkenliği açısından XPS biraz daha
avantajlıdır.Ancak EPS kalınlığı %15-20
artırılırsa (5-10mm) aynı ısı yalıtımı
sağlanır.Yalıtım malzemelerinin ısı hesaplarında
hesap değeri esas alınır. |
BASINÇ DAYANIMI |
Her iki malzemenin de basınç dayanımı çok
yüksektir.XPS in basınç dayanımı daha fazla
olmakla birlikte EPS de normal inşaatta
karşılaşılabilecek yüklerden (500kg/m2) çok daha
fazlasını karşılayabilecek kapasitededir. |
SU ALMA DURUMU |
XPS hacmen daha az su almakla beraber, EPS'in
alabileceği su miktarının ısı iletkenliğine
olumsuz etkisi fevkalade küçük olup, hesap
değerinde bir değişikliğe yol açmaz. Esasen su
alma deneyi 1yıl tamamen suya batırılmış
örnekler üzerinden yapılmıştır. Oysa bir
inşaatın 1yıl süre ile su içinde kalması pratik
bir yaklaşım değildir. |
BUHAR DİFÜZYON DİRENÇ KATSAYISI |
XPS in değeri daha yüksektir. Ancak aradaki
fark EPSin kalınlığının artırılması ile veya
herhangi bir buhar kesici malzemenin desteği ile
kolayca kapanacak düzeydedir. Aslında buhar
difüzyon olayı beklenen yapı kısımlarında her
iki malzemenin de buhar dengeleyici ile
takviyesi esastır. |
YANICILIK DURUMU |
XPS sadece B1=Zor alev alıcı özelliğine
sahiptir.EPSin ise hem B1 hem de B2= Normal alev
alıcı tipleri mevcuttur. |
FİYAT DURUMU |
Karşılaştırılan malzemeler arasında teknik
özellik farklılıklarının çok az olmasına karşın
EPS diğerinden daha ekonomiktir. |
|